top of page
DÖNEM 1
KOMİTE 2
BİYOKİMYA
ENERJİ METABOLİZMASI:
- Ana yüksek enerjili bileşikler(sıralı): PEP(fosfoenolpirüvat)- karbamoil fosfat- 1,3 BG(bifosfogliserat)- kreatin P
- 'Yüksek enerjili' olarak sınıflandırılan biyolojik yönden önemli bileşikler: KoA içeren tiyolesterler, açil taşıyıcı protein, SAM (S-Adenozil Metiyonin), UDP-glukoz ve türevleri, PRPP, Arjinin P
- Ubikinonun elektron aldığı yerler: kompleks (1,2), Gliseraldehit 3P DH, Açil Koa DH
- Tamamen nükleer dna tarafından kodlanan ets elemanı: kompleks 2
- Yapısında FMN olan ets elem: kompleks 1
- Yapısında fe-s yerine cu olan ets elemanı: kompleks 4
- Karaciğer, böbrek ve kalp kasında kullanılan şant: Malat-aspartat mekiği
- Beyin ve iskelet kasında bulunan şant: Gliserofosfat mekiği
- Gliserofosfat şantına giren her NADH için üretilen ATP miktarı: 1,5 ATP
- ETS elemanlarının sırasıyla zarlar arası boşluğa pompaladıkları proton sayısı: 4-0-4-2
- Apoptoz olmasında rol oynayan ets elemanı: Sitokrom C
- Kompleks 1 inhibitörleri: Rotenon, Barbüratlar
- Kompleks 3 inhibitörleri: Dimerkaprol(BAL), Antimisin A
- Kompleks 4 inhibitörleri: CN, CO, H2S
- ATP sentaz inhibitörleri: Oligomisin(F0), Auroventin
- ATP Sentazın bir devrinde sentezlenen ATP sayısı: 3
- 1 ATP sentezi için pompalanması gereken proton(H+) sayısı: 4
- Önemli ayırıcılar: 2,4 dinitrofenol, termojenin( kahverengi yağ dokusunda), yüksek doz aspirin
- Bazı iyonofor örnekleri: Valinomisin, Nigerisin, Gramisidin A
- ATP-ADP Translokaz inhibitörleri: Atraktilozid, bongkreik asit
- Protein yapılı olmayan tek ets elemanı: Koenzim Q (ubikinon)
- Elektronları tek tek taşıyan ets elemanı: Sitokrom C
- Anaerobik glikolizin önemli olduğu hücreler: Böbrek medullası, olgun eritrosit, lökosit ve egzersiz yapan kas
KARBONHİDRATLAR:
- İnsanda şekerlerin d formunda bulunmasının önemli istisnaları: L-Fukoz, L-İdüronik asit
- Pankreastan salgılanmayan enzimler: Disakkaridazlar ve aminopeptidaz
- Böbrek fonksiyon testinde (GF) kullanılan saf fruktoz polimeri: inülin
- İndirgeyici olmayan şekerler: sükroz, trehaloz
- Beyinle alakalı GLUT: 1,3
- İnsülinle regüle olan GLUT: 4
- GLUT4 ün bulunduğu dokular: Kas ve yağ dokusu
- Glikozun hızlı yakalanması ve insülin salınımıyla ilişkili GLUT: 2
- Hücre içinde DER de bulunan GLUT: 7
- Ürik asit reabsorbsiyonunda görevli GLUT: 9
- Fruktoz emillimiyle alakalı GLUT: 5
- GLUT inhibatörü: Sitokalazin B
- SGLT-1'in bulunduğu yerler: İnce bağırsak,kalp,böbrek proksimal tübül(S2/S3 segmenti) ve koroid pleksus hücreleri (Na/glukoz,galaktoz,aa)
- SGLT-2'nin bulunduğu yerler: Böbrek proksimal tübül (S1 segmenti) hücreleri(Na/glukoz)
- Na bağımlı taşıyıcı inhibitörü: Florhizin
- Gliseraldehit 3-P DH basamağında inorganik p ile yarışıp fosfogliserat kinaz basamağının atlanmasına neden olan madde: Arsenat
- Lipoik asidi bağlayarak inhibasyon yapan madde: Arsenit
- Pirüvat DH, a-ketoglutarat DH, Dallı zincirli a-ketoasit DH koenzimleri: Tiyamin Pirofosfat(B1), FAD(B2), NAD(B3), coA(Pantotenik asit, B5), Lipoik asit
- Oksidatif dekarboksilasyon enzimleri: 6-fosfoglukonat DH, İzositrat DH, Pirüvat DH, a-ketoglutarat DH, Dallı zincirli a-ketoasit DH
- İnsülinden etkilenmeyen hız düzenleyici glikoliz enzimi: Hekzokinaz
- Fruktoz 6-P ile inhibe olan enzim: Glukokinaz
- Enolaz inhibitörü: Florid
- Gliseraldehit 3 fosfatın inhibitörü: İyodoasetat
- Eritrositlerde glikolizde yan ürün olarak oluşan, doku oksijenasyonunu sağlayan, ATP sentezinin atlanmasına neden olan madde: 2,3 BPG
- Fru 1,6 BP ın ileri beslemeyle aktive ettiği enzim: pirüvat kinaz
- PFK-2 nin aktivasyonunu arttıran madde: Ksilüloz 5-P
- TCA döngüsünde olmayan düzenleme: Kovalent modifikasyon (hormonel düzenleme)
- TCA da suyun girdiği noktalar: Fumaraz, sitrat sentaz
- Sitratın fonksiyonları: PFK1 inhibasyonu, asetil coa karboksilaz aktivesi, asetil coa ların sitoplazmaya taşınması
- Hidrasyon ve dehidrasyon yapan TCA enzimi: Akonitaz
- Pirüvat DH, a-ketoglutarat DH, izositrat DH ‘ı aktive eden element: Ca+2
- Glikojen yıkımını cAMP den bağımsız olarak aktive eden element: Ca+2
- Süksinat DH (Kompleks 2) kompetitif olarak inhibe eden: Malonat
- Sitratın analoğu olan, akonitaz enzimini inhibe eden madde: Floroasetat
- Karboksilazdaki lizine bağlanan vitamin: biyotin
- TCA ve glukoneogenez (PEP karboksikinaz basamağı) arasındaki bağlantıyı (düzenlemeyi) sağlayan madde: GTP
- KoA nın bileşenleri: Merkaptoetilamin, riboz 3-P, adenin, pantotenik asit
- İnsülin hakimiyetinde fosforillenerek aktif olan istisna enzimler: fosfodiesteraz, sitrat liyaz, protein fosfataz
- Heksoz monofosfat yolunda insülinin etkisi: G6PDH miktarını arttırır.
- Heksoz monofosfat= Pentoz fosfat= Fosfoglukonat
- HMP şantı primer olarak bulunduğu yerler: adrenal korteks, karaciğer, meme bezleri ve eritrosit
- HMY nun oksidatif bölümünün en az aktif olduğu yer: İskelet kası, süt üretmeyen meme bezi
- NADPH üretilen yerler: HMY, Malik enzim, Sitozolik izositrat DH
- NADPH kullanılan yerler: İndirgeyici biyosentez reaksiyonları, sitokrom p-450 sistemi, lökositler ile fagositoz (respiratuar burst), H2O2 nin indirgenmesi
- Glutatyonun görevleri: Antioksidan ve immün savunma, detoksifikasyon, prostoglandin sentezi, gama glutamil döngüsü
- HMY oksidatif fazda olan NADP(B3) gereken enzimler: G6PDH,6-fosfoglukonat DH
- HMY nonoksidatif fazda olan TPP(B1) ve Mg2+ gereken enzim: Transketolaz
- Pernisiyöz anemide aktivitesi azalan enzim: Transketolaz (TPP, B1)
- Oksidatif stres (bakla tüketimi, enfeksiyon, ilaç) nedeniyle olan, en sık görülen, heinz cisimciği oluşturan enzim anomalisi: G6PDH(hemolitik anemi)
- Heinz cisimciği oluşma sebebi: oksidatif stres sonucu denatüre globin zinciri
- Glukoneogenez enzimlerini eksiksiz içeren dokular: karaciğer, böbrek korteksi, ince bağırsak
- Glukoneogeneze katılmayanlar: Asetil coA, Ketojenik aa(lösin,lizin), keton cisimleri, Ürat, kolesterol
- Glukoneogenezde malat mekiğinin kullanılmadığı ham madde: Laktat
- Kasta bulunmayan glukoneogenez enzimleri: Glukoz 6 Fosfataz(DER), pirüvat karboksilaz(mitokondri)
- Kasta glikojen yıkımını sağlayan enzim: Epinefrin
- Glikojen sentezi için primer olarak gerekli olan protein (Glikogenin) üzerindeki ilk glukozun bağlandığı aa: Tirozin
- Glikojen fosforilazın kas izoenziminin allosterik aktivatörü olan ancak karaciğer izoenziminin allosterik aktivatörü olmayan madde: AMP
- Glikojen fosforilazın koenzimi: Pridoksal fosfat (B6)
- Glikojen fosforilaz aktivitesinde oluşan madde: Glukoz 1-P
- a-1,6 glukozidaz aktivitesinde oluşan madde: Serbest glukoz
- Von gierke(tip1) de eksik enzim: Glukoz 6-fosfataz (şiddetli açlık hipoglisemisi, hiperürisemi,ketozis, hipertrigliseridemi...)(Taş bebek yüzü)
- Pompe(tip2) de eksik enzim: Lizozomal asit maltaz
- Cori(tip3) de eksik enzim: Debranching/a-1,6 glukozidaz
- Andersen(tip4) da eksik enzim: Branching/ glukozil 4,6 transferaz
- Mcardle(tip5) da eksik enzim: Muscle/kas fosforilazı
- Hers(tip6) de eksik enzim: Hepatic/karaciğer fosforilazı
- Tauri(tip7) de eksik enzim ve ayırıcı tanı: PFK / Serum bilirubininin artışı
- Fanconi Bickel(tip11) hastalığında problemli olan taşıyıcı protein: GLUT-2
- Aldoz redüktazın baskın olduğu ve dokular: lens(katarakt), retina(retinopati), böbrek(nefropati), schwann hücreleri(nöropati)
- Klasik galaktozemide gal 1-P birikiminde inhibe olan, hipogliseminin görülmesine neden olan enzim: Fosfoglukomutaz
- PEP karboksikinazı aktive eden hormonlar: Kortizol, glukagon
- Diyetinde galaktoz kısıtlanan çocuklarda dokulardaki UDP galaktoz ihtiyacının karşılanması: UDP glikozdan epimerizasyonla
- Klasik galaktozemiye (ağır) neden olan enzim: Galaktoz 1-P Üridil transferaz
- Galaktokinaz eksikiğinde görülen komplikasyon: Katarakt
- Herediter fruktoz intoleransına (ağır) neden olan enzim: Aldolaz B
- Aşırı fruktoz tüketiminde görülen etkiler: Hiperürisemi, TAG ve YA sentezinde artış, kolesterol sentezinde artış...
Buse Nur Filiz
12 Mart 2021
bottom of page