DÖNEM 2
KOMİTE 5
ANATOMİ
Mesencephalon ve Pons Anatomisi
MESENCEPHALON
- Beyin sapının en küçük ve en kısa bölümü.
- Diencephalon'dan comissura posteriorile corpus mamillare arasından çizilen bir hat ile ayrılır.
- Pons'tan önde sulcus pontocruralis arkada 4. ks n. trochlearis ile sınırlanır.
- N.trochlearis beyin sapını arkadan terk eden tek kranial sinir.
- Pedunculus cerebri: Crus cerebri +tegmentum mesencephali
- Tegmentum mesencephalon : Substantia nigra ile aquaductus cerebri arasında kalan bölge . Nuc.ruber buradadır.
- Crus cerebri'den geçen yollar
- Fibrae frontopantinae
- Fibrae corticonuclearis
- Fibraecorticospinalis
- Fibrae occipitopontinae
- Fibrae parietopontinae
- Fibrae temporopontinae
8.Nuc. Nervi Oculomotori(collicus sup. seviyesinde): N. oculomotorius'un motor çekirdeğidir. Çekiredkten çıkan lifler orbitada bulunan m.rectus superior ,m.rectus inferior,m.rectus medialis, m.obligus inferior ve m. levator palpeprae superior kaslarını uyarır.
9.Nuv.Occessori Nervi Oculomotori(Nucleus visceralis -Edinger westphal çekirdeği): N.oculomotrius'un parasempatik çekirdeğidir. Bu çekirdekten çıkan lifler n.oculomotrius içinde ganglion ciliare'ye gelir. Burdaki sinapstan sonra m.sphincter pupillae ile m.m.ciliaris'e gider.
10.Nuc. Nervi Trochlearis (colliculus inferior seviyesinde): 4.kranial sinir alan n.trochlearisin motor çekirdeğidir. Lifleri dorsalaterale ve arkaya doğru uzanarak velum medullare superioriste çapraz yapar. M.obliquus superior 'u uyarır.
11. Nuc.Mesencephalicus Nervi Trigemini: Çiğneme kasları,dişler,diş eti,sert damak ve çene ekleminin basınç ve proprioseptif duyusunun birinci nöronlarının bulunduğu çekirdektir. 5. ks olan trigeminusuna ait duyu çekirdeğidir.
12.Mesencephalondaki diğer çekirdekler:
- Crus: Substantia nigra. Afferentleri:nuc. caudatus ve putamen, Efferntleri:nuc.caudatus ve putamen ile thalamus
- Tegmentum:Nuc. ruber ,özellikle çizgili kaslar üzerine fonksiyon gösterir . flaksörleri aktive eder ve eksatörleri inhibe eder. Afferentleri:cerebral cortex,cerebellum,tectum ,Efferentleri:medulla spinalis,thalamus,substantia nigra. -Nuc. ruber: beyin cortexi,cerebellum ve medulla spinalis arasında ara istasyon. Nuc.ruber'den çıkan efferentler Farel çaprazını yapar.
- Nuc. İnterpedincularis: Nuclei habenularisten afferent lifler alır. Fonksiyonu limbik sistem ile ilgili bağlantılar olmaktadır.
- Retiküler Formasyon Çekirdekleri: Thalamustan medulla spinalis üst kısımlarına kadar olan alanda yerleşir.İskelet kası kontrolünde, duyuların kontrolünde, otonom ss kontrolün, dikkatli ve uyanık olmayı sağlar Hipotalamus gibi fonksiyonları vardır.
- Tectum:
A) Colliculus superior;görmenin reflex merkezidir. Afferentlerini göz (n.opticus),cortical görme alanlarından ,medulla spinalisten alır. Göz ,baş,boyun reflex hareketlerini idare eder.
B)Colliculus İnferior:işitme yolları ile ilgili. lemniscus lateralisten gelen impulsları corpus geniculatum mediale'ye iletir. sese bağlı baş ve boyun refleks hareketlerini oluşturur.
- Area Pretectalis (nuc.pretectalis): Comissura posterior ile bağlantı kurar. Burada nuc.pretectales bulunur.Nuc.pretectalis direkt ve indirekt (consensual) ışık refleksii ile ilgilidir.
- Endorfin salgılayan hücreler vardır. Endorfin ağrı supresyonunu sağlar bu yüzden mutluluk hormonu da denir.
13.Tegtumdan geçen yollar:Fasciculus longitudinalis medialis(özellikle iç kulaktaki kanallardan vestibuler çekirdeklere gelen implusları alır . Lemniscus medialis(bulubustan thalamusa duyuları taşır. Bu duyular:basınç ve temasla ilgili diskriminatif ,vibrasyon ve proprioseptif duyulardır).Lemniscus lateralis(işitme impulslarını colliculus inferior ve corpus geniculatum medialeye iletir.
14.Mesecephalonun arterleri: a.cerebri posterior, a.superior cerebelli ve a. basilaristen gelen dallarla beslenir.
PONS
- Komşulukları:
- üstte: Mesencephalon(sulcus pontocruralis ve n.trochlearis)
- altta:Medulla oblangata(sulcus bulboponticus)
- arkada:IV.ventrikül (ventriqulus quadrus) ve cerebellum
- önde: a.basillaris
- ön-yan:pedunculus cerebellaris medius
2.Angulus pontocerebralis:pon'un yan tarafındaki açılanma (n.trigeminus)buradan çıkış yapar.
3.V.kranial sinir ön yan bölümünden pons'u terk eder.
4.Obex.velum medullare inferiorun birleştiği noktaya denir.
5.Stria Medullaris Ventriculi Quarti:medulla spinalise gidecek olan kortikospinal yoldan bilgileri cerebelluma getiren yapı.
6.Sulcus medianus: Fossa rhomboideanın arka tarafındaki oluk yapı.
7.Eminentia medialis:Sulcus medianusu yan taraflardan sınırlayan çıkıntılı yapı.
8.Colliculus facialis:Eminentia medialisin altında kalan bölge. Burada 6. kranial sinir onun etrafında da 7.ks'i görüyoruz.Bu ikisi colliculus facialisi oluşturur.
9.Lobus caeruleus:Sulcus limitansın üstünde pembe -grimtarık alan . Nörepinefrin salgılar.
10.Area vestibularis: yan taraflarda denge ile ilgili bölgeler. Area postrema yakın ilişkili bulantı kusma ile ilgili.
11.Pedinculum cerebellaris medius:En büyük ,en kalın olanı. içerisinde cerebllumla ilgili afferent ve efferent yolları içerirler.
12. I ve II. kranial sinirler beyin sapından çıkmaz. Diğerleri beyin sapıyla ilişkilidir.
13.N. trigeminusun bulbusta 1 duyu 1 motor olmak üzere 2 tanesi de ponsta görülür.
14.Nuc. Motorius N. Trigemini(motor): m. digastiricus venter anterior,m.mylohyoideus,m.tensor veli palatini,m.tensor tympanikaslarını inerve eder. Bu uyaran m.mandibularis dalıdır.
15.Nuc.Principalis(pontinus ) Nervi Trigemini(duyu): Yüz bölgesinden dokunma ve basınç duyusunu alır. Burdan çıkan liflerde talamus VPM'ye gider.
16.Nuc. Nervi Abducentis(motor): sadece motor fonksiyonu var. M.rectus lateralisi uyarır.(göz kası )MIF ile kranial3,kranial4 ve kranial8 nucleuslara bağlanır.
17.Nuc.Motorius N.Facialis: çekirdeğin dorsal kısmı her iki hemisferden kortikonuclear lifleri alır. Ventral kısmı ise kontrolateral hemisferden korticonuclear lifler alır. Mimik kasları: m.stylohyoideus, m.stopedius, m.gigastricus venter posteior colliculus facialisin oluşumuna katılır.
18. Nuc Dolivatorius sup.(GVE): Tegmentum pontiste bulunur. burdan çıkan lifler önce n. intermedius(wrisberg siniri) içinde ilerler.parasempatik çekirdek.Bezlere salgı yapar. gl.submandibularis,gl.sublingualis ve gl lacrimalis
19.Nucleus Vestibularis: denge ile ilgili çekirdek. superior(pons), lateral(pons), medial(bulbus), inferior(bulbus).
20.Nucleus Cochlearis: işitme ile ilgili. anterior ve posterior.
21. Pons'taki diğer yapılar
- Nuclei pontis
- Nuclei reticularis
- Lemniscus medialis
- Locus caerules: Nöradrenalin içeren nöronlar bulunur.
- Corpus trapezoideum
- Nucleus olivarius superior:her iki kulaktan gelen uyarıların birleştiği ilk yerdir. Lemniscus lateralisin asıl kaynağını oluşturur.
22.Pons arterleri: a.basillaris, a.labyrinthi, a.superior cerebelli, a.inf.ant.cerebelli
23.Pons venleri: v. basillaris, vv.cerebellares, sinus petrosus inf.