MESENCEPHALON

1. Beyin sapının en küçük ve en kısa bölümü.
2. Diencephalon'dan comissura posteriorile corpus mamillare arasından çizilen bir hat ile ayrılır.
3. Pons'tan önde sulcus pontocruralis arkada 4. ks n. trochlearis ile sınırlanır.
4. N.trochlearis beyin sapını arkadan terk eden tek kranial sinir.
5. Pedunculus cerebri: Crus cerebri +tegmentum mesencephali
6. Tegmentum mesencephalon : Substantia nigra ile aquaductus cerebri arasında kalan bölge . Nuc.ruber buradadır.
7. Crus cerebri'den geçen yollar

• Fibrae frontopantinae
• Fibrae corticonuclearis
• Fibraecorticospinalis
• Fibrae occipitopontinae
• Fibrae parietopontinae
• Fibrae temporopontinae

8.Nuc. Nervi Oculomotori(collicus sup. seviyesinde): N. oculomotorius'un motor çekirdeğidir. Çekiredkten çıkan lifler orbitada bulunan m.rectus superior ,m.rectus inferior,m.rectus medialis, m.obligus inferior ve m. levator palpeprae superior kaslarını uyarır.

9.Nuv.Occessori Nervi Oculomotori(Nucleus visceralis -Edinger westphal çekirdeği): N.oculomotrius'un parasempatik çekirdeğidir. Bu çekirdekten çıkan lifler n.oculomotrius içinde ganglion ciliare'ye gelir. Burdaki sinapstan sonra m.sphincter pupillae ile m.m.ciliaris'e gider.

10.Nuc. Nervi Trochlearis (colliculus inferior seviyesinde): 4.kranial sinir alan n.trochlearisin motor çekirdeğidir. Lifleri dorsalaterale ve arkaya doğru uzanarak velum medullare superioriste çapraz yapar. M.obliquus superior 'u uyarır.

11. Nuc.Mesencephalicus Nervi Trigemini: Çiğneme kasları,dişler,diş eti,sert damak ve çene ekleminin basınç ve proprioseptif duyusunun birinci nöronlarının bulunduğu çekirdektir. 5. ks olan trigeminusuna ait duyu çekirdeğidir.

12.Mesencephalondaki diğer çekirdekler:

• Crus: Substantia nigra. Afferentleri:nuc. caudatus ve putamen, Efferntleri:nuc.caudatus ve putamen ile thalamus
• Tegmentum:Nuc. ruber ,özellikle çizgili kaslar üzerine fonksiyon gösterir . flaksörleri aktive eder ve eksatörleri inhibe eder. Afferentleri:cerebral cortex,cerebellum,tectum ,Efferentleri:medulla spinalis,thalamus,substantia nigra. -Nuc. ruber: beyin cortexi,cerebellum ve medulla spinalis arasında ara istasyon. Nuc.ruber'den çıkan efferentler Farel çaprazını yapar.
• Nuc. İnterpedincularis: Nuclei habenularisten afferent lifler alır. Fonksiyonu limbik sistem ile ilgili bağlantılar olmaktadır.
• Retiküler Formasyon Çekirdekleri: Thalamustan medulla spinalis üst kısımlarına kadar olan alanda yerleşir.İskelet kası kontrolünde, duyuların kontrolünde, otonom ss kontrolün, dikkatli ve uyanık olmayı sağlar Hipotalamus gibi fonksiyonları vardır.
• Tectum:

A) Colliculus superior;görmenin reflex merkezidir. Afferentlerini göz (n.opticus),cortical görme alanlarından ,medulla spinalisten alır. Göz ,baş,boyun reflex hareketlerini idare eder.

B)Colliculus İnferior:işitme yolları ile ilgili. lemniscus lateralisten gelen impulsları corpus geniculatum mediale'ye iletir. sese bağlı baş ve boyun refleks hareketlerini oluşturur.

• Area Pretectalis (nuc.pretectalis): Comissura posterior ile bağlantı kurar. Burada nuc.pretectales bulunur.Nuc.pretectalis direkt ve indirekt (consensual) ışık refleksii ile ilgilidir.
• Endorfin salgılayan hücreler vardır. Endorfin ağrı supresyonunu sağlar bu yüzden mutluluk hormonu da denir.

13.Tegtumdan geçen yollar:Fasciculus longitudinalis medialis(özellikle iç kulaktaki kanallardan vestibuler çekirdeklere gelen implusları alır . Lemniscus medialis(bulubustan thalamusa duyuları taşır. Bu duyular:basınç ve temasla ilgili diskriminatif ,vibrasyon ve proprioseptif duyulardır).Lemniscus lateralis(işitme impulslarını colliculus inferior ve corpus geniculatum medialeye iletir.

14.Mesecephalonun arterleri: a.cerebri posterior, a.superior cerebelli ve a. basilaristen gelen dallarla beslenir.

PONS

1. Komşulukları:

• üstte: Mesencephalon(sulcus pontocruralis ve n.trochlearis)
• altta:Medulla oblangata(sulcus bulboponticus)
• arkada:IV.ventrikül (ventriqulus quadrus) ve cerebellum
• önde: a.basillaris
• ön-yan:pedunculus cerebellaris medius

2.Angulus pontocerebralis:pon'un yan tarafındaki açılanma (n.trigeminus)buradan çıkış yapar.

3.V.kranial sinir ön yan bölümünden pons'u terk eder.

4.Obex.velum medullare inferiorun birleştiği noktaya denir.

5.Stria Medullaris Ventriculi Quarti:medulla spinalise gidecek olan kortikospinal yoldan bilgileri cerebelluma getiren yapı.

6.Sulcus medianus: Fossa rhomboideanın arka tarafındaki oluk yapı.

7.Eminentia medialis:Sulcus medianusu yan taraflardan sınırlayan çıkıntılı yapı.

8.Colliculus facialis:Eminentia medialisin altında kalan bölge. Burada 6. kranial sinir onun etrafında da 7.ks'i görüyoruz.Bu ikisi colliculus facialisi oluşturur.

9.Lobus caeruleus:Sulcus limitansın üstünde pembe -grimtarık alan . Nörepinefrin salgılar.

10.Area vestibularis: yan taraflarda denge ile ilgili bölgeler. Area postrema yakın ilişkili bulantı kusma ile ilgili.

11.Pedinculum cerebellaris medius:En büyük ,en kalın olanı. içerisinde cerebllumla ilgili afferent ve efferent yolları içerirler.

12. I ve II. kranial sinirler beyin sapından çıkmaz. Diğerleri beyin sapıyla ilişkilidir.

13.N. trigeminusun bulbusta 1 duyu 1 motor olmak üzere 2 tanesi de ponsta görülür.

14.Nuc. Motorius N. Trigemini(motor): m. digastiricus venter anterior,m.mylohyoideus,m.tensor veli palatini,m.tensor tympanikaslarını inerve eder. Bu uyaran m.mandibularis dalıdır.

15.Nuc.Principalis(pontinus ) Nervi Trigemini(duyu): Yüz bölgesinden dokunma ve basınç duyusunu alır. Burdan çıkan liflerde talamus VPM'ye gider.

16.Nuc. Nervi Abducentis(motor): sadece motor fonksiyonu var. M.rectus lateralisi uyarır.(göz kası )MIF ile kranial3,kranial4 ve kranial8 nucleuslara bağlanır.

17.Nuc.Motorius N.Facialis: çekirdeğin dorsal kısmı her iki hemisferden kortikonuclear lifleri alır. Ventral kısmı ise kontrolateral hemisferden korticonuclear lifler alır. Mimik kasları: m.stylohyoideus, m.stopedius, m.gigastricus venter posteior colliculus facialisin oluşumuna katılır.

18. Nuc Dolivatorius sup.(GVE): Tegmentum pontiste bulunur. burdan çıkan lifler önce n. intermedius(wrisberg siniri) içinde ilerler.parasempatik çekirdek.Bezlere salgı yapar. gl.submandibularis,gl.sublingualis ve gl lacrimalis

19.Nucleus Vestibularis: denge ile ilgili çekirdek. superior(pons), lateral(pons), medial(bulbus), inferior(bulbus).

20.Nucleus Cochlearis: işitme ile ilgili. anterior ve posterior.

21. Pons'taki diğer yapılar

• Nuclei pontis
• Nuclei reticularis
• Lemniscus medialis
• Locus caerules: Nöradrenalin içeren nöronlar bulunur.
• Corpus trapezoideum
• Nucleus olivarius superior:her iki kulaktan gelen uyarıların birleştiği ilk yerdir. Lemniscus lateralisin asıl kaynağını oluşturur.

22.Pons arterleri: a.basillaris, a.labyrinthi, a.superior cerebelli, a.inf.ant.cerebelli

23.Pons venleri: v. basillaris, vv.cerebellares, sinus petrosus inf.